Pytania i odpowiedzi

Nie, przy wypełnianiu wniosku będziecie musieli zadeklarować wybór jednego obszaru, którego cele są zbieżne z celami Waszego projektu.

Do Wnioskodawcy należy przekonanie Ekspertów o prawidłowości diagnozy problemu i zasadności projektu, dlatego najlepiej podeprzeć się źródłami. Źródła powinny być aktualne, wiarygodne i dotyczyć problemów, które są opisywane we wniosku. Mogą to być zarówno opracowania zewnętrznych podmiotów doświadczonych w realizacji badań, ale też badania własne organizacji wraz z opisem zastosowanej metodologii.

W programie Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny nie podajemy zamkniętego katalogu grup narażonych na dyskryminację lub wykluczenie. Zadaniem Wnioskodawców ubiegających się o dotację jest: 1) precyzyjne wskazanie grupy docelowej; 2) wykazanie, dlaczego grupa ta jest narażona na dyskryminację, czyli na nierówne, gorsze traktowanie osób w oparciu o ich przynależność do pewnej grupy, wyróżnionej na podstawie jednej cechy, np. wyznania, pochodzenia etnicznego/narodowego, płci, orientacji seksualnej lub stopnia sprawności; 3) podobnie, dlaczego grupa ta jest narażona na wykluczenie (to znaczy, że z przyczyn od niej niezależnych nie może w pełni uczestniczyć w ważnych aspektach życia społecznego).

Definicja „osób z grup mniejszościowych oraz osób narażonych na wykluczenie społeczne” obejmuje grupy zagrożone wykluczeniem cyfrowym i zawodowym.

Aktywizacja w ramach planowanych działań jest niewątpliwie konieczna, natomiast zawsze zachęcamy do działań, które uwzględniają perspektywę i potrzeby odbiorców już na etapie planowania projektu. Może to Wam pomóc przygotować bardziej efektywne działania.

Jeżeli projekt dotyczący przeciwdziałania przemocy w rodzinie jest oznaczony jako temat o znaczeniu szczególnym, wówczas tak, jego zasadnicza część powinna być poświęcona temu tematowi. Projekt może być również złożony w obszarze 2 i dotykać różnych kwestii związanych z wykluczeniem, m.in. przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Nasz Program nie finansuje projektów stricte sportowych, natomiast działania o charakterze sportowym mogą być (jednym z wielu) elementów projektu, jeżeli np. prowadzą do pogłębienia procesów integracji społeczności, wyrównywania szans osób wykluczonych itd.

Tak, ale będzie to wymagało aneksowania umowy. Rekomendujemy również wpisanie takiego „planu B” do wniosku wraz z uzasadnieniem.

Przy określaniu obszaru warto zastanowić się, czy i jak główny cel projektu wpisuje się w cele danego obszaru i wybrać ten, który jest jemu najbliższy. Bardzo dużo zależy również od charakteru opisu projektu i treści w nim zawartych – a zatem, czy nasz projekt ma przyczynić się do respektowania praw człowieka, minimalizowania dyskryminacji i mowy nienawiści (obszar 1), czy staramy się wspierać i wzmacniać grupy zagrożone wykluczeniem (obszar 2), czy raczej pracujemy nad poprawą stosowania narzędzi i procesów demokratycznych oraz zaangażowania obywatelskiego (obszar 3).

Tak, projekt ma wtedy status projektu ponadregionalnego (co należy zaznaczyć we wniosku grantowym).

W przypadku projektów o znaczeniu szczególnym zasadnicza część zaplanowanych działań powinna dotyczyć tematu o znaczeniu szczególnym, ale może on zawierac także inne elementy.

Tak, działania na rzecz grup zagrożonych wykluczeniem, w tym osób z niepełnosprawnościami, mogą być ujęte w obszarze 2.

15 – 29 lat (15-25 młodzież, 25-29 młodzi dorośli)

Osoby zaangażowane w działana w ramach projektu to:

• grupy docelowe projektu, czyli jego beneficjencji
• osoby zaangażowane do realizacji projektu (odpłatnie lub wolontariacko – trenerzy, wolontariusze, mediatorzy, prawnicy udzielający pomocy), ale NIE stały personel projektu (koordynator, księgowa itp.).

Ten wskaźnik odnosi się do projektów uwzględniających element badawczy. Jeżeli organizacja, w ramach swoich działań, przewiduje badania na konkretnej grupie odbiorców (przed i po zakończeniu działań z ich udziałem w ramach projektu), w toku których będzie pytała badanych o poczucie sprawczości i będzie mogła porównać wyniki (np. wzrost lub spadek tego poczucia), to może uwzlędnić ten wskaźnik i podać zakładany wynik w %. Rekomendujemy, by nie planować wzrostu większego niż 10%.

Liczymy tylko uczestników form wsparcia: konsultacji (doradztwa), warsztatów, coachingu, mediacji, pomocy prawnej. Nie nalezy liczyć uczestników konferencji, szkoleń dla profesjonalistów (ToT), kampanii, ale też procesów partycypacyjnych (to nie są formy wsparcia).

Liczymy polityki/akty prawne na poziomie krajowym, regionalnym lub lokalnym, na które dany projekt ma wpływ lub do których działania projektowe odnosiły się w bezpośredni sposób, na przykład:

• polityka/akt prawny został zainicjowany przez prowadzących/uczestników projektu;
• polityka/akt prawny, który został skonsultowany przez prowadzących/uczestników projektu/do którego zgłoszono uwagi lub rekomendacje;
• polityka/akt prawny, który został oprotestowany/zmieniony przez prowadzących/uczestników projektu.

Mogą to być np. projekty aktów prawnych zgłoszone w ramach inicjatyw uchwałodawczych albo do których zgłoszono uwagi w ramach procesu konsultacyjnego lub inicjatywy rzeczniczej, w sposób adekwatny do danego procesu.

Liczymy organizacje społeczne, które w związku z udziałem w projekcie prowadzą samodzielnie dalsze działania w tym zakresie. Czyli: organizacje pozarządowe (zarejestrowane w KRS oraz w innych rejestrach), grupy nieformalne. Nie liczymy tutaj JST oraz instytucji przez nie prowadzonych, ale także podmiotów sformalizowanych na podstawie ustaw samorządowych, np. rad osiedli/sołectw.

Liczymy organizacje społeczne, które w związku z udziałem w projekcie prowadzą samodzielnie dalsze działania w tym zakresie. Czyli: organizacje pozarządowe (zarejestrowane w KRS oraz w innych rejestrach), grupy nieformalne. Nie liczymy tutaj JST oraz instytucji przez nie prowadzonych, ale także podmiotów sformalizowanych na podstawie ustaw samorządowych, np. rad osiedli/sołectw.

Chodzi tutaj o osoby, które biorą udział w konsultacjach z udziałem jakichkolwiek publicznych ośrodków decyzyjnych: władz państwowych, lokalnych, ośrodków decyzyjnych wybranych lokalnie, np. rad jednostek pomocniczych czy władz związków międzygminnych, ale też publicznych instytucji kształtujących lokalną politykę w jakimś obszarze (np. ośrodka kultury). Pierwszy przypadek można więc na pewno uwzględnić. W drugim przypadku – to zależy od roli, w jakiej występuje podmiot, który prowadzi badanie. Jeżeli stowarzyszenie samorządowe, które prowadzi to badanie, robi to w imieniu/na rzecz Rady Metropolii (która w tym przypadku jest ośrodkiem decyzyjnym na poziomie Metropolii), to jak najbardziej można to uwzględnić.

Inicjatywa na poziomie projektu. Oprócz szkoleń i warsztatów można podejmować inne działania pomocne w rozwoju edukacji obywatelskiej: debaty, okrągłe stoły, wiece, konferencje, zajęcia praktyczne w terenie.

Publicznymi ośrodkami decyzyjnymi są organy władzy publicznej (np. rady gmin/powiatów, prezydenci/burmistrzowie/wójtowie, rady jednostek pomocniczych, sołtysi), instytucje publiczne (podmioty administracji publicznej, np. urzędy gminy, jednostki organizacyjne gminy) szczebla krajowego, regionalnego lub lokalnego, a także podmioty występujące w takiej roli (np. związki samorządowe lub związki międzygminne odpowiadające za kształtowanie jakiegoś obszaru lokalnej/regionalnej polityki publicznej). Sołtys i rada sołecka mogą być tu brane pod uwagę.

Wnioskodawcy i grantobiorcy uwzględniają podmioty trzecie. Operator Programu, sumując wartość wskaźników w swoich sprawozdaniach z realizacji Programu, doliczy do nich także realizatorów projektów.

W działaniach w ramach projektu nie mogą zostać ujęte żadne wydarzenia organizacji prowadzone w ramach działalności odpłatnej lub gospodarczej. Jeżeli jednak wolontariusze w ramach działań projektowych zostaną zatrudnieni przy wydarzeniu odpłatnym, nie można ponosić żadnych kosztów z nimi związanych (np. wyżywienia, transportu itd), ani nie można wykazywać tego zaangażowania we wskaźnikach.

Jeśli chodzi o charakter „kryzysu”, na który projekt ma być reakcją – jak najbardziej. Ale zwracamy uwagę, że działania muszą się wpisywać w obszary wsparcia Programu. Nie powinna być to więc jedynie pomoc materialna („humanitarna”) – musi mieć jakiś związek ze skutkami takiego kataklizmu, np. dla naruszenia praw człowieka czy zagrożenia wykluczeniem, etc.

Monitoring bieżących zmian w prawie może być elementem projektu, ale nie powinien być jego jedyną składową. Projekt powinien zawierać działania, które jakoś oddziałują na sytuację osób dotkniętych takimi zmianami w skali lokalnej lub regionalnej, np. poprzez ich wsparcie w sytuacji pogarszającej się na skutek tych zmian lub docieranie do nich z informacjami o skutkach zmian legislacyjnych dla ich funkcjonowania.

OzN mogą być odbiorcami/odbiorczyniami projektu – o ile zakłada on działania z ich udziałem w odpowiedzi na konkretną sytuację kryzysową. Czyli np. niefinansowanie turnusów rehabilitacyjnych czy zajęć aktywizacyjnych. Oczywiście OzN mogą – jak wszyscy inni – znaleźć się w jakimś kryzysie; chodzi o to, że nie traktujemy samej niepełnosprawności jako kryzys.

Tak. Jest to konkretne, bieżące wydarzenie, które może rzutować na sytuację społeczności lokalnej i być zarzewiem konfliktu lub przestrzenią do interwencji partycypacyjnej.

Działanie kulturalne czy artystyczne mogą być narzędziem (ale tylko narzędziem, a nie celem!) zmiany społecznej i mogą być realizowane w ramach projektu. Generalnie, ten rodzaj działań nadaje się znakomicie jako narzędzie dialogu o ważnych sprawach dla społeczności. Natomiast trzeba podkreślić, że działanie z obszaru kultury nie może to być jedynym działaniem w projekcie.

Kluczowe jest zawsze uzasadnienie, na czym polega wykluczenie (lub zagrożenie nim) – nie mamy “listy” grup/osób, które uznajemy za “wykluczone” w Programie. W przypadku projektów interwencyjnych najważniejsze jest wskazanie, w jakiej sytuacji kryzysowej znalazły się te osoby, na co reakcją mają być działania projektowe. Przypominamy, że sam stan zdrowia (np. niepełnosprawność czy choroba przewlekła) nie jest jeszcze podstawą do uznania działań angażujących takie osoby za działania interwencyjne.

Pandemię COVID-19 traktujemy jako przeciągającą się sytuację kryzysową. Kluczowe we wniosku będzie uzasadnienie, jak rozumiana będzie przez Wnioskodawcę ta sytuacja kryzysowa w odniesieniu do konkretnej grupy odbiorców/odbiorczyń działań, np. na czym polega zmiana sytuacji życiowej osób, które przebyły COVID-19 i mają być odbiorcami/odbiorczyniami działań w projekcie i jak odnosi się do obszarów wsparcia Programu.

W przypadku pracy z migrantami/migrantkami w sferze przygranicznej, dotyczy to sytuacji, która wyraźnie spełnia znamiona sytuacji kryzysowej w naszym rozumieniu i wprost oddziałuje na funkcjonowanie osób, które tę pracę wykonują (wolontariuszy/wolontariuszek). Można sobie wyobrazić projekt, w którym to oni/one właśnie są bezpośrednimi odbiorcami/odbiorczyniami działań projektowych.

Przeciwdziałania długotrwałym skutkom pandemii COVID-19 jest jednym z priorytetów horyzontalnych Programu, także w konkursie interwencyjnym. Dzieci są jedną z bardziej dotkniętych skutkami pandemii grup społecznych. Wszelkie działania związane z wsparciem emocjonalnym, wyrównywaniem szans edukacyjnych (szczególnie w środowiskach zagrożonych wykluczeniem społecznym) mogą być wspierane przez Program AOFR. Trzeba jednak wykazać, że będziecie prowadzić działania z osobami, które faktycznie znajdą się w sytuacji zagrożenia wykluczeniem przez skutki pandemii.

Pytanie, czy “rosnąca liczba osób w trudnej sytuacji” spełnia definicję kryzysu – czy można wskazać, z czego wynika przyrost osób w takiej sytuacji. Poza tym projekt, którego jedynym celem jest dostarczanie jedzenia (czyli wsparcie materialne – odpowiednik podstawowej usługi socjalnej), nie może być zrealizowany w ramach Programu. Musiałby to być jeden z komponentów projektu.

Pandemię COVID-19 traktujemy jako przeciągającą się sytuację kryzysową. Kluczowe we wniosku będzie uzasadnienie, jak rozumiana będzie przez Wnioskodawcę ta sytuacja kryzysowa w odniesieniu do konkretnej grupy odbiorców/odbiorczyń działań, np. na czym konkretnie polega zmiana sytuacji życiowej tej młodzieży na skutek pandemii. Ważne jest również, że działania projektowe mają prowadzić do zmiany, która dotyczy jednego z obszarów wsparcia programu – trzeba więc wykazać, że takie działania z młodzieżą będą dotyczyć ochrony ich praw człowieka, przeciwdziałania ich wykluczeniu lub ich zaangażowania obywatelskiego.

Działania będące stricte usługami medycznymi/świadczeniami zdrowotnymi nie wpisują się w oczywisty sposób, nie tyle nawet w rozumienie interwencyjności, ile w cele całego Programu, które dotyczą rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, a nie samego zwiększania dostępu do tego typu świadczeń. Nasze obszary wsparcia to ochrona praw człowieka, promocja różnorodności i przeciwdziałanie wykluczeniu oraz budowanie kultury demokratycznej i zaangażowania obywatelskiego. Przy czym np. ochrona praw człowieka jest rozumiana w kontekście relacji wertykalnych – z instytucjami, podmiotami władzy, a nie wyłącznie jednostek (warto przeczytać wyjaśnienia na ten temat w opisie obszarów wsparcia w części II Podręcznika). Należałoby zastanowić się, czy ewentualnie takie działania można wyraźnie powiązać z którymś z tych obszarów, bo samo dostarczenie usługi medycznej/świadczenia zdrowotnego nie jest jeszcze rezultatem, który wpisuje się w Program.

Projekty muszą wpisywać się w obszary wsparcia Programu, którymi są ochrona praw człowieka, promocja różnorodności i przeciwdziałanie wykluczeniu oraz budowanie kultury demokratycznej i zaangażowania obywatelskiego. Jeżeli na skutek pandemii doszło w opisywanym kontekście do jakichś negatywnych skutków (np. w zakresie prawa dostępu do sądu), to można wyobrazić sobie projekt zaplanowany wokół tej kwestii. Kluczowe będzie jednak wykazanie, że problem, który projekt adresuje, jest faktycznie powiązany w tym przypadku z kryzysem pandemicznym i na czym konkretnie polegają jego kryzysowe skutki dla odbiorców/odbiorczyń projektu.

Tak – projekty w całym Programie mogą mieć zarówno charakter lokalny, jak i ponadlokalny. Jeżeli zdiagnozowany problem dotyczy kilku gmin, działania, które mają na niego odpowiadać, mogą jak najbardziej być prowadzone na całym tym terenie.

Jeśli chodzi o wpisywanie się takiego pomysłu w definicję interwencyjności, to trzeba by wykazać, czy potrzeba stworzenia takiego miejsca pojawiła się nagle, jest elementem jakiegoś kryzysu, np. czy zamknięto podobną instytucję i potencjalni odbiorcy jej działań zostali pozbawieni wsparcia. Jeżeli chodziło po prostu o remont takiego obiektu czy stworzenie go od nowa, bez powiązania z konkretną sytuacją nadzwyczajną, to będzie to raczej pomysł na projekt do konkursu tematycznego. Zwracamy też uwagę na dwa wymogi formalne konkursu interwencyjnego, które mogą mieć znaczenie w takim przypadku: po pierwsze, taki projekt musi trwać od 3 do max. 8 miesięcy (co może mieć znaczenie przy tego typu działaniach inwestycyjnych), po drugie, koszty remontów nieruchomości nie mogą przekroczyć wysokości 50% wszystkich kwalifikowanych kosztów w projekcie.

Zależy na czym polega „awaryjność”. Jeśli chodzi o działania policji prowadzone w związku z jakąś sytuacją kryzysową, to najpewniej tak. Ale nie monitoring działań takich służb w sposób stały. Oczywiście jeśli chodzi o obserwację np. pod kątem naruszeń praw człowieka – bo działania zawsze muszą wpisywać się w jeden z obszarów wsparcia Programu (ochrona praw człowieka, promocja różnorodności i przeciwdziałanie wykluczeniu oraz budowanie kultury demokratycznej i zaangażowania obywatelskiego).

Potencjalnie tak, o ile chodzi o jakieś „nagłe” utajnienie tych danych. Ale należałoby również wykazać, jaki rodzaj kryzysu wywołała ta sytuacja i dlaczego jej skutki dla odbiorców/odbiorczyń Waszych potencjalnych działań, wymagają szybkiej reakcji, oraz jak taki projekt wpłynąłby na ich sytuację w powiązaniu z jednym z obszarów wsparcia projektu. Jeżeli byłby to po prostu pomysł na doprowadzenie do upubliczniania informacji, których urząd i tak do tej pory nie publikował, to byłby to raczej pomysł na projekt tematyczny, a nie interwencyjny. Na pierwszy rzut oka ten typ problemu rzadko ma jednak charakter kryzysowy, bo nawet jeśli urząd zdecyduje się ograniczyć zakres upublicznianych informacji, to rezultaty takiego działania rzadko bywają gwałtowne. Chyba, że np. towarzyszy to podejmowaniu jakieś ważnej decyzji przez władze samorządowe, a takie ograniczenie utrudnia mieszkańcom na bieżąco zapoznać się z kluczowymi informacjami w tej sprawie.

Potencjalnie – o ile można wykazać, jaki rodzaj kryzysu jest powodowany tą sytuacją w konkretnej społeczności, w której chcecie pracować, dlaczego jej skutki dla odbiorców/odbiorczyń Waszych potencjalnych działań, wymagają naprawdę szybkiej reakcji, oraz jak taki projekt wpłynąłby na ich sytuację w powiązaniu z jednym z obszarów wsparcia projektu. Najbliższe wybory samorządowe są planowane dopiero na 2023 rok (chyba, że w konkretnej gminie miałoby dojść do wyborów przedterminowych), więc powiązanie argumentacji o kryzysowości sytuacji akurat z tym wątkiem wydaje się wątpliwe, zwłaszcza że w konkursie interwencyjnym mówimy o projektach, które mogą trwać od 3 do 8 miesięcy.

Co do zasady, pandemię COVID-19 traktujemy jako przeciągającą się sytuację kryzysową. Kluczowe we wniosku będzie uzasadnienie, jak rozumiana będzie przez Wnioskodawcę ta sytuacja kryzysowa w odniesieniu do konkretnej grupy odbiorców/odbiorczyń działań, np. na czym konkretnie polega zmiana sytuacji życiowej społeczności tego osiedla na skutek pandemii i dlaczego potrzebne jej jest w tym kontekście akurat budowanie siłowni. Czy będzie to faktycznie odpowiedź na pilne potrzeby tej grupy związane z pandemią? Ważne jest również, że działania projektowe mają prowadzić do zmiany, która dotyczy jednego z obszarów wsparcia Programu – trzeba więc wykazać, że takie działania będą dotyczyć ochrony ich praw człowieka, przeciwdziałania ich wykluczeniu lub ich zaangażowania obywatelskiego. Istotą Programu jest rozwój społeczeństwa obywatelskiego, a jego rezultatami powinno być doprowadzenie do zmian społecznych. Abstrahując od potencjalnego spełniania kryterium interwencyjności, istotą projektu nie mogą więc być wyłącznie działania inwestycyjne.

Jeśli chodzi o charakter projektu – potencjalnie tak. Pandemię COVID-19 traktujemy jako przeciągającą się sytuację kryzysową. Kluczowe we wniosku będzie uzasadnienie, jak rozumiana będzie przez Wnioskodawcę ta sytuacja kryzysowa w odniesieniu do konkretnej grupy odbiorców/odbiorczyń działań, np. na czym konkretnie polega zmiana sytuacji życiowej tej młodzieży na skutek pandemii i dlaczego potrzebne jej jest w tym kontekście akurat wsparcie psychologiczne. Ważne jest również, że działania projektowe mają prowadzić do zmiany, która dotyczy jednego z obszarów wsparcia Programu – trzeba więć wykazać, że takie działania z młodzieżą będą dotyczyć ochrony ich praw człowieka, przeciwdziałania ich wykluczeniu lub ich zaangażowania obywatelskiego. Proszę też jednak zwrócić uwagę, że możliwość złożenia takiego wniosku zależy formalnie od tego, jaki status prawny ma Wnioskodawca. Do składania wniosków w Programie uprawnione są organizacje pozarządowe (stowarzyszenia, fundacje, związki stowarzyszeń), spółdzielnie socjalne, koła gospodyń wiejskich, spółki non-profit oraz kościelne osoby prawne, które spełniają ogólne wymogi opisane w regulaminie konkursu. Samodzielnymi wnioskodawcami nie mogą być natomiast np. przedsiębiorstwa komercyjne, instytucje publiczne czy zakłady opieki zdrowotnej.

Jeżeli sytuacja pandemiczna zmieniała/utrudniła w konkretny sposób funkcjonowanie takich osób, można wykazać związek między pandemią a ich sytuacją, to potencjalnie można tak o tym myśleć. Należałoby jednak konkretnie określić skutki kryzysu pandemicznego (w tym przypadku) dla tych osób, ich potrzeby z tym związane, które są pilne i powinny być możliwie szybko zaadresowane w ramach projektu, oraz powiązanie skierowanych do nich działań z obszarami wsparcia Programu.

Sam remont na pewno nie. Przede wszystkim – istotą projektów interwencyjnych ma być odpowiedź na pilne potrzeby konkretnych grup osób, które znalazły się bezpośrednio w sytuacji kryzysowej związanej z jednym z obszarów wsparcia Programu. W tym konkursie nie będą finansowane działania ukierunkowane na poprawę sytuacji organizacji społecznych czy instytucji. Nie zawiera on komponentu środków na rozwój instytucjonalny organizacji, który był w konkursie na projekty tematyczne (i jest przewidziany w jego drugiej odsłonie w 2022 roku). Ponadto w całym Programie obowiązuje ograniczenie, w myśl którego koszty remontów nieruchomości nie mogą przekroczyć wysokości 50% wszystkich kwalifikowanych kosztów w projekcie.

W tym konkursie nie będą finansowane działania ukierunkowane na poprawę sytuacji organizacji społecznych czy instytucji. Jeżeli jako kryzys miałaby tu być rozumiana trudna sytuacja czy zmiana profilu działań przez instytucje kultury, to niestety nie.

Społeczność lokalna może być traktowana szeroko – jako sąsiedzi instytucji, ale też np. mieszkańcy miejscowości/gminy. W tym przypadku zwracamy jednak uwagę, że ani sama sytuacja życiowa mieszkańców/mieszkanek DPS-u, ani tym bardziej jego krótkie funkcjonowanie nie jest wystarczającym warunkiem, by uznać potrzeby jego podopiecznych za „nagłe”. Działaniami interwencyjnymi w ramach Programu nie jest wsparcie osób, które na skutek swojej osobistej sytuacji (np. stanu zdrowia, stopnia sprawności) znajdują się w sytuacji nieuprzywilejowanej i wymagają stałego wsparcia. Działania angażujące sąsiedztwo instytucji typu DPS w działania edukacyjno-antydyskryminacyjne z udziałem mieszkańców/mieszkanek takiej placówki mogłyby się wpisywać w ogólne cele Programu, ale raczej w formule projektu tematycznego, a nie interwencyjnego. Druga edycja konkursu na projekty tematyczne planowana jest na początek 2022 roku.

Generalnie – sama organizacja referendum jest zadaniem administracji lokalnej, więc nigdy nie będzie to zadanie realizowane w ramach projektu. Projektowym działaniem interwencyjnym może być natomiast jakaś forma mobilizacji społeczności lokalnej, np. wokół inicjatywy referendalnej (na wniosek mieszkańców). Ale kluczowe jest tu wykazanie, na jaki kryzys lokalny miałaby odpowiadać na inicjatywa. Samo niezadowolenie mieszkańców ze sposobu sprawowania władzy przez prezydenta nie jest jeszcze kryzysem, na który trzeba pilnie odpowiadać – od tego są kolejne wybory. Ponadto zwracamy uwagę, że działalność partyjna oraz kampanie wyborcze należą do działań wykluczonych w Programie i nie mogą być finansowane z jego środków.

Pandemię COVID-19 traktujemy jako przeciągającą się sytuację kryzysową. Kluczowe we wniosku będzie jednak uzasadnienie, jak rozumiana będzie przez Wnioskodawcę ta sytuacja kryzysowa w odniesieniu do konkretnej grupy odbiorców/odbiorczyń działań, np. na czym konkretnie polega zmiana sytuacji życiowej tych uczniów na skutek braku zajęć zawieszonych z powodu pandemii i dlaczego potrzebny im jest w tym kontekście akurat dostęp do takich działań. Ważne jest również, że działania projektowe mają prowadzić do zmiany, która dotyczy jednego z obszarów wsparcia programu – trzeba więc wykazać, że takie działania z uczniami będą dotyczyć ochrony ich praw człowieka, przeciwdziałania ich wykluczeniu lub ich zaangażowania obywatelskiego.

Pytanie odnosi się po podanego w prezentacji na webinarium przykładu działań, które nie wpisują się w Program: wsparcia materialnego na miejscu osób, które przebywają w obozie dla uchodźców na greckiej wyspie Lesbos i chciałyby starać się o status uchodźcy w Polsce. W tym przypadku problematyczne jest zarówno prowadzenie działań poza granicami Polski, jak i humanitarny charakter pomocy, o której tu mowa. Działania z tego zakresu nie są przedmiotem akurat Programu AOFR. Gdyby projekt miał dotyczyć np. wsparcia w integracji ze społeczeństwem polskim osób, które trafiły do Polski i przebywają tu np. w procedurze azylowej, to owszem – można sobie wyobrazić projekt realizowalny w naszym Programie. Zwracamy jednak uwagę, że jego istotą nie może być wyłącznie wsparcie materialne, bo z Programu nie finansujemy działań, które polegają wyłącznie na świadczeniu podstawowych usług socjalnych (np. pomocy rzeczowej).

Sam typ działań jest możliwy w ramach projektów interwencyjnych. Ale kluczowe będzie uzasadnienie owego „niewątpliwie kryzysowego charakteru”. Oraz proszę pamiętać, że projekty interwencyjne trwają od 3 do 8 miesięcy – istnieje poważne ryzyko, że w tym terminie nie da się zaplanować działań związanych z udziałem w postępowaniach administracyjnych, które przyniosą konkretne rezultaty w kontekście adresowanego problemu.

Pandemię COVID-19 traktujemy jako przeciągającą się sytuację kryzysową. Kluczowe we wniosku będzie jednak uzasadnienie, jak rozumiana będzie przez Wnioskodawcę ta sytuacja kryzysowa w odniesieniu do konkretnej grupy odbiorców/odbiorczyń działań, np. na czym konkretnie polega zmiana sytuacji życiowej tych osób starszych na skutek braku zajęć aktywizacyjnych niemożliwych z powodu pandemii i dlaczego potrzebny im jest w tym kontekście akurat dostęp do takich działań. Ważne jest również, że działania projektowe mają prowadzić do zmiany, która dotyczy jednego z obszarów wsparcia Programu – trzeba więc wykazać, na czym w tym kontekście polega doświadczane przez te osoby wykluczenie i że reakcja na nie faktycznie miałaby charakter pilny.

Potencjalnie tak, mamy bowiem do czynienia z sytuacją kryzysową związaną z pojawieniem się w Polsce w trybie nagłym dużej liczby osób starających się o status uchodźcy w związku z konkretną sytuacją kryzysową w kraju pochodzenia i potrzebujących wsparcia w tej nowej sytuacji życiowej. Istotne jest jednak, że działania w ramach grantu nie mogą powielać działań, które są obowiązkowo realizowane przez instytucje publiczne w tym zakresie.